İnsanlık Tarihi

Sapiens - Tüfek, Çelik ve Mikrop Kitabı Notları

Bilişsel Devrim (Sapiens)

• 7 milyon yıl önce Afrika’da insansımaymunlar 3 gruba ayrıldı gorillerler, şempanzeler ve insanlar (Australopitekus).
• 4 milyon yıl kadar önce dik durma 2.5 milyon yıl önce de gövde ve beyinde büyüklük olmuş (Homo Habilis)
• 1.7 milyon yıl sonra gövde olarak çağdaş insanı andıran Homo Erectus vardı. Fakat beyni halen küçüktü.
• Eski zamanlarda yaklaşık 200 bin yıl önce Homo cinsi vardı.Homo Sapiens, Homo Neandertalis, Homo Eractus, Homo Denisovan vs.
• Sapiens Doğu Afrika, Neandertaller Avrupa, Eractus kuzey afrika’da var oldu.
• Yaklaşım 70 bin yıl önce HomoSapiens bunlardan hayatta kalan tek tür oldu. Bir ihtimal diğerlerini yok etti, diğer bir ihtimal karışık bir ırk ortaya çıktı fakat sapiens baskın olarak.
• 70 bin yıl önceki Sapiens’ler şu andaki insanlarla aynı fiziksel özelliklere sahipti fakat bilişsel olarak tam olarak gelişmemiştir. 40-30 bin yıl önceye (Büyük sıçrama) gelince sapiens artık soyut kayvramlarla düşünebilien daha üstün bir beyine sahip bir varlık olmuştu. (Stadel aslan adamı heykeli örneği)
• Amerika (Mamut, Dev Tembel Hayvanlar, Kılıç Dişli Aslanlar…), Avustralya (Diprodinler, Dev Keseli Hayvanlar) ve Madagaskar (Dev Lemurlar, Fil Kuşları..) gibi Homo türünden uzakta bulunan tamamen farklı canlı türleinin olduğu topraklar Sapiens’lerin göç etmesi ile türlerinin çoğunu kaybetmiştir.

Tarım Devrimi

• Özet (Sapiens)

• Biz bitki yada hayvanları değil onlar bizi evcilleştirdi. En büyük evcilleştiren Buğday’dır.
• MÖ 9000’lerde 100-200 kişillik yerleşim yerleri ortaya çıkmya başladı
• MÖ 8000’li yıllarda şimdiye kadarki en kalabalık 5-10 bin arası insanı barındıran Çatalhöyük ortaya çıktı
• MÖ 5000’lerde Bereketli Hilal’de 10 bin kişilkil yerleşim alanları
• MÖ 3100 civarlarında nil nehri civarlarında Mısır Krallığı, yine aynı zamanda Sümerler
• MÖ 2250’de Akkad imparatorluğu (ilk)
• MÖ 500-1000 arası Asur’lar, Babiller ve Persler
• MÖ 200’lerde Çin ve Roma
• MÖ 3500-3000 yılları arasında İlk yazıyı Sümerler bulmuştur. Daha sonrada tam yazıya bir süre sonra dönüştü (Çivi yazısı). Bunu takiben hiyeroglif olarak bilinen Mısır’lıların yazısı , sonra MÖ 1200 civarında Çin ve takibinde Orta Amerika’da ilk yazılar çıkmıştır.
• 0’dan 9’a olan sayılar Hintliler tarafından bulunmuş, fakat Arap’ların Hindistan’ı işgal edip bunun işe yarar bir şey olduğunu alıp ve toplama,çıkarma,çarpma gibi semboller ekleyerek daha da geliştirerek matematiği ortaya çıkarmıştır.

• İlk Bitkiler Nasıl Evcilleştirildi Notları (Tüfek, Çelik ve Mikrop)

• Bereketli Hilal’de buğday, arpa evcilleştirildi (Mercimek, bezelye protein için). Mezoamerika’da mısır (fasülye türleri protein için), Çin’de pirinç, darı (Soya fasülyesi protein için)
• Meyve veren ağaçlar meyvelerini olabildiğince renkli ve tatlı yaparlarki hayvanlar bunları yiyip dışkılarını çıkardıkları yerde tekrar çoğalabilsinler. Tohumları barındıran çekirdeklerin sindirilmesini engellemek içinse olabildiğince sert ve acı olarak evrimleşmişlerdir.
• Yaban bademlerinin bir avucunda insanı öldürebilecek kadar siyanür vardır. Fakat günümüzde yediğimiz bademler çiftçifler sayesinde arada tatlı badem üreten bir ağaca denk gelme ile bunların çoğaltılması sayesinde olmuştur
• İlk bitkilerin evcilleştirlmesi tamamen çevredeki bitki tabitının çeşitliğine bağlıdır. Oradaki yerli haklın becereksizliğine değil. Yeni Gine, Mezoamerika ve Bereketli Hilal’de ki örnekler bunu ortaya koymaktadır.

• İlk Hayvanlar Nasıl Evcilleştirildi

• Köpek, İnek, Keçi, Koyun, Sığır evcilleştirilenlerin en önemlileri. Toplamda 10’a yakını evcilleştirilmiştir.
• Amerika ve Avustralya’da buzul çağından sonra hemen hemen büyük memelilerin çoğunun soyu tükenmişti bu nedenle büyük memeli hayvalarının hemen hemen hiç biri burada evcilleştirilmedi (Köpek Amerika’da da evcilleştirilmiştir)
• Diğer yabani hayvanların evcilleştirlimemesinin çeşitli sebepleri vardır. Saldırganlık, Güdülememe, Güvensizlik vs. Doğalarında olmadığı kanısına varılmıştır

Tüfek, Çelik ve Mikrop

Karbon14 (radyokarbon) yöntemi: Kozmik ışınlar sayesinde karbon14 süreki üretilir ve bunlar bitkiler tarafından alınır. Bunlarda o bitkileri yiyen hayvan ve hayvanları yiyen insanlar arasında dağılır. Karbon14 Karbon12 içinde milyondan bir seviyesinde vardır. 5700 yılda bir bozunma gerçekleşir. Ve karbon12’nin karbon14’e oranına göre yaş hesabı yapılır.

Yazının Bulunuşu

• Yazının bulunuşu çoğunlukla yiyecek üretimi sonucu oluşturulan stokların kontrol altına alınması için ortaya çıktı, fakat tek koşul bu değildi
• İlk yazılar mezapotamyada MÖ 3000’lerde Sümerler tarafından ve Mezoamerka->Meksika’da MÖ 600 civarında bulunmuştur. Çin ve Mısır’ın kendilerinin mi bulduğu yoksa bi yerden ödünç mü aldığı belirsizdir
• 3 temel strateji vardı yazı geliştirirken.
• Her ses birimine bir harf
• Logogramlar, yazılı bir gösterge kelimenin yerini tutar. Mısır hiyeroglifii gibi, Çin yazısı gibi
• Hecelerin bir sembolü
• İngilizcede 40 kadar ses birimi 26 harf ile yazılır. Bu sebeple bazı sesler çift harfle temsil edilir (sh -> ş) gibi
• Sümer’lerden sonra bir çok yerde yazının ortaya çıkması yazı düşüncesinin yayılmasından kaynaklanmış olabilir bu kadar yakın zamanda aynı zamanlarda başka yerlerde yazının çıkması büyük ihtimal düşüncenin yayılması ve denemeler yüzünden

İcatlar

• Genel olarak teknoloji toplam olarak gelişen bir şey zamanın toplumsal yapısının kabullenişliği, kişilerin çalışmalarının toplamı ile ortaya çıkıyor (Edison-Ampül JamesWatt-BuharlıMotor)
• Teknoloji öngörülmüş bir problemi icat etmek için çıkarılmıyor, icat edildikten sonra kendine kullanım alanı buluyor (Buharlı motor, Gramafon)
• Bir mucit yeni bir teknoloji için kullanım alanı keşfettiğinde, bundan sonra yapacağı ilk şey toplumu bunu benimsemeye ikna etmesidir.
• Eski insanların bulabildilkeri hammaddeler, taş, odun, kemik, deri, lif, kil, kum, kireçtaşı, mineral gibi çok çeşitli doğal malzemelerdi. İnsanlar yavaş yavaş bu malzemeler içinde belli türde taşları, odunu, kemiği işleyip alet yapmayı öğrendi; belli türde kilden çömlek ve tuğla yapmayı; kum, kireçtaşı ve başka çamurlardan oluşan bir karışımdan cam yapmayı; bakır ve altın gibi mevcut yumuşak saf metalleri işlemeyi, daha sonra maden yataklarından maden çıkarmayı, en sonunda da bronz ve demir gibi sert metalleri işlemeyi
• Bugün teknoloji o kadar çabuk gelişiyor ki bu gelişmelerin haberleri günlük gazeterlerde yer alıyor. Giderek ivme kazanan bu  gelişim tarihi içinde özellikle iki sıçramaya dikkat çekebilirz. Birincisi, bundan 100.000 - 50.000 yıl öncesi arası, belki de vücudumzda meydana gelen bir değişim sonucu, yani çağdaş konuşma yetisine ya da beyin işlevlerine ya da her ikisine birden elveren çağdaş anotominin evrimi sonucu olmuştur. Bu sıçramadan sonra kemik aletlerin, tek bir işe yarayan taş aletlerin, bileşik aletlerin yolu açılmıştır. İkinci sıçrama bizim yerleşik hayata geçişimiz üzerine oldu, insanlar dünyanın farklı yerlerine farklı zamanlarada yerleşik hayata geçtiler, bazı bölgelerde 13.000 yıl önce geçtiler, bazılarındaysa bugün bile geçmiş değiller.

Yönetim ve Dinin Evrimi

• Toplum Türleri: Oba(0-100)), Kabile(100-1000), Şeflik(Binlerce), Devlet(50bin üstü)
• Şefliklerin oluşabilmesi için çiftçilerin kendi ihtiyaçlarından fazlasını üretmesi ve diğer insanlarıda beslemesi gerekti.

İnsanoğlunun Birleşmesi (Sapiens)

• İmparatorluklar para-din ile tüm sapiens’ler global anlamda birleşme yolunda ilerlemiştir.
• Hümanizm
• Liberal Hümanizm: İnsanlık bireyseldir. HomoSapiens’in iç bütünlüğünü korumak
• Sosyalist Hümanizm: İnsanlık kollektiftir. HomoSapiens’in birbirleri ile olan eşitliğini korumak
• Evrimsel Hümanizm: İnsanlık değişebilen sınıflanabilen bir türdür. Alt insanlardan üst insanları ayırmak önemli olan

Bilimsel Devrim (Sapiens)

• Cahil olduğumuzu keşfettikten sonra yeni bilgiler gün yüzüne çıkmaya başladı.
• Imparatorluklar bilim sayesinde gelişebileceklerini anlayınca bilime yatırım yapmaya başladılar
• Kapitalizm’de bankaların 1 sermaye için 7’e kadar kredi verme olayı olduğu için sabit pasta değil büyüyen bir pasta vardır ve herkes payını alabilir. Bunun sebebide geleceğe olan güvendir.